Panama a właściwie Republika Panamy to jeden z większych krajów Ameryki Centralnej. To kraj łącznik. Leży na styku Ameryki Północnej i Południowej, które oddziela od siebie największy symbol tego kraju – Kanał Panamski. Dzięki temu inżynieryjnemu cudowi świata, statki aby przepłynąć z zachodu na wschód Ameryki nie muszą opływać całej Ameryki Południowej i przepływać przez Cieśninę Magellana. Ale Panama ma dużo więcej do zaoferowania niż tylko Kanał Panamski. Państwo to cechuje się urozmaiconym krajobrazem, tropikalnym klimatem i dobrze zachowaną przyrodą. Znajdziemy tu także bajecznie rajskie plaże, dzikie lasy z bardzo bogatą fauną i wulkany. Co na pewno warto wiedzieć wybierając się do tak różnorodnego kraju? W dalszej części wpisu garść przydatnych informacji oraz ciekawostek z jakimi spotkałam się odwiedzając Panamę.
WIZA
Zacznijmy od formalności. Do Panamy Polacy nie potrzebują wcześniej ubiegać się o żadną wizę. Po przylocie zostaniemy poproszeni o wypełnienie formularza „Travelers sworn declaration”. Musimy podać tam podstawowe informacje oraz czy mamy coś do zdeklarowania. Po odstaniu kolejki do kontroli paszportowej urzędnik może zadać nam kilka pytań jak np. cel lub czas naszego pobytu. Co ważne i o czym trzeba pamiętać, że w Panamie tak jak i w większości krajów Ameryki Południowej już przy wjeździe, możemy zostać zapytani o bilet powrotny. Dlatego warto mieć przygotowaną przynajmniej rezerwację lotu powrotnego, lub gdy wybieramy się np. do sąsiedniej Kostaryki rezerwację autobusu.
LOTNISKA ORAZ TRANSPORT
Lotniskiem obsługującym loty międzynarodowe w stolicy Panamy jest Lotnisko Tocumen (PTY). Znajduję się około 25 km od centrum. Nie jest ono zbyt dobrze połączone z miastem, nie ma typowo lotniskowego autobusu dla turystów a najtrudniejsze jest znalezienie jakiegokolwiek innego transportu oprócz taksówki.
Taksówka
Po wyjściu z lotniska będzie czekać na nas oczywiście spora liczba taksówkarzy, którzy chętnie zawiozą nas pod same drzwi naszego hotelu. Cena taksówki to około 20-30$. Ja przyleciałam w niedzielę po południu, więc cena była jeszcze wyższa – 40$. Usłyszałam, ze w niedzielę po południu to w sumie nic innego mi nie pozostaje, a patrząc na okolice lotniska to faktycznie jest tam nadzwyczaj spokojnie, rzadko kiedy przejeżdża jakiś samochód. Ale warto wyjść trochę dalej za lotnisko, w kierunku ronda i samemu poszukać innych opcji, bo takie oczywiście są.
Uber
W Panamie, jeżeli tylko mamy internet, bardzo dobrze działa Uber.
Colectivo
To rodzaj taksówki typowy dla Ameryki Południowej, ale dobrze znany tylko miejscowym. Taksówka odjeżdża wtedy kiedy zbierze się komplet pasażerów, a kwota jest po prostu dzielona między nimi. Możemy pojechać do samego centrum, wtedy koszt nie powinien być wyższy niż 15$.
Autobus
Jak to z reguły bywa to najtańsza opcja. W Panamie mamy dwa rodzaje autobusów. Ten bardziej podobny do autobusów jakie znamy z Europy, nazywany Metrobus. Funkcjonują bardzo dobrze, z tym że za przejazdy płaci się kartą, na której trzeba mieć doładowane pieniądze. Jest to bardzo wygodna i tania opcja bo przejazdy kosztują 0,25 centów. Z tej samej karty mogą skorzystać dwie osoby odbijając ją dwa razy. I warto w taką kartę zaopatrzyć się przy zwiedzaniu Panama City. Problem w tym, że na lotnisku nie da się jej kupić. Jedyną opcją pozostaje poproszenie kogoś, aby pozwolił nam skorzystać ze swojej karty i oddać mu pieniądze. Próbowałam tego rozwiązania dwa razy, będąc już w mieście i ludzie zawsze bardzo chętnie mi pomagali. Czas dojazdu do centrum to około godziny.
Innym rodzajem autobusów bardzo popularnych w Panamie są stare szkolne autobusy jak z amerykańskich filmów, nazywane tutaj diablos rojos. Przystanek znajduje się trochę dalej niż ten od Metrobus, nie ma też dokładnego rozkładu jazdy o której przyjedzie po prostu trzeba cierpliwie czekać.:) Za bilet zapłaciłam 1$.
Inne lotniska w Panama City to:
Lotnisko Marcos A Gelabert (PAC), znane również jako lotnisko Albrook. Z tego lotniska zazwyczaj odlatują loty krajowe i międzynarodowe obsługiwane przez AirPanama. Łatwo jest dostać się na to lotnisko, ponieważ zarówno metro, jak i dworzec autobusowy znajdują się w Albrook.
Panama Pacifico Airport (BLB), znajduje się po drugiej stronie mostu Las Americas, to lotnisko z koleji znajduję się na już dosyć dużym odludziu. Dojazd komunikacją miejską jest dość skomplikowany, więc w tym przypadku polecam korzystanie z Uber lub taksówki.
WALUTA
Lokalna waluta Balboa została praktycznie wyparta przez Dolar amerykański. Praktycznie Balboa i Dolar traktowane są tak samo, co więcej płacąc jedną walutą, resztę można otrzymać już w tej drugiej. Można je również mieszać płacąc. Pieniądze najlepiej wymienić jeszcze w Polsce. W Panamie w wielu miejscach możemy zapłacić kartą. Sieć bankomatów jest też bardzo dobrze rozwinięta, jednak prowizje za wypłatę w bankomacie mogą być na prawdę duże, nawet 9$.
JĘZYK
Oficjalnym językiem jest oczywiście hiszpański. Wększość mieszkańców dobrze mówi też po angielsku.
POGODA
W Panamie nie ma czterech pór roku. Podobnie jak w innych krajach tropikalnych występuje tu pora sucha oraz deszczowa. Od grudnia do maja jest pora sucha, a reszta miesięcy to pora deszczowa. Moje dwa pierwsze dni w Panamie lało jakby ktoś odkręcił kran, ale jak to w tropikalnym kraju bywa, przez cały rok jest tu też bardzo dużo słońca. Ogólnie rzecz biorąc, można odwiedzić Panamę przez cały rok, ponieważ temperatury zazwyczaj nie spadają poniżej 25 stopni, z wyjątkiem obszarów górskich. Inną rzeczą, o której należy pamiętać, jest to, że Panama znajduje się poza strefą huraganów Karaibów, więc nie trzeba się o to martwić.
DOJAZD DO SĄSIEDNICH KRAJÓW
Panama graniczy z Kostaryką oraz Kolumbią. Do Kostaryki możemy dostać się bardzo szybko busem, np. z Bocas del Toro podróż zajmie nam niecałe 2 godziny.
Obecnie istnieją 3 otwarte przejścia graniczne między oboma krajami:
Guabito: znajduje się po stronie karaibskiej, jest prawdopodobnie najlepiej znany ze względu na liczbę osób, które korzystają z wycieczki do Kostaryki, aby odwiedzić słynny archipelag Bocas del Toro.
Paso Canoas: to przejście graniczne które spotkamy, jeśli podążamy drogą, którą Panamericana pokonuje kontynent.
Serene River: przejście graniczne niedaleko miasta Volcán. Jest prawdopodobnie najmniej znane ze wszystkich. W mieście David można złapać autobus, który w kilka godzin dowiezie nas do Serene River.
Jeżeli chodzi o Kolumbię, to nie ma żadnego przejścia lądowego. Na tym odcinku znajduje się ogromna i gęsta dżungla Darién, która łączy Panamę z Kolumbią. Tereny te, nie należą też do najbezpieczniejszych. Tak więc aby dostać się do Kolumbii pozostaje samolot lub łódź. Tanie linie lotnicze oferujące loty na tej trasie to np: Wingo czy Viva Colombia. Inną opcją jest rejs drogą morską przez wyspy San Blas do Kartageny w Kolumbii. Bardziej ekonomiczną ale i nieco bardziej skomplikowaną alternatywą jest podróż z Puerto Obaldía (Panama) do Turbo (Kolumbia).
ELEKTRYCZNOŚĆ
Energia elektryczna w Panamie jest taka sama jak w większości krajów w obu Amerykach: 110 V / 60 Hz. Wtyczki mają dwie płaskie szpilki, a czasem trzecią zaokrągloną. Jeśli nie wybieracie się do bardziej odległych, górskich regionów, nie będziecie mieli problemu ze znalezieniem miejsca do naładowania aparatu lub telefonu komórkowego.
NOCLEGI
W Panamie każdy znajdzie coś dla siebie, od hoteli, pensjonatów, airbnb po dużą liczbę tańszych hosteli. Ceny różnią się od siebie w zależności od lokalizacji ale średnio za łózko w pokoju współdzielonym w hostelu zapłacimy pomiędzy 10-15$.
SZCZEPIONKI
Tak naprawdę nie ma obowiązkowej szczepionki, aby wjechać do Panamy, chociaż zaleca się szczepionkę przeciw żółtej gorączce. Istnieje prawdopodobieństwo w niektórych obszarach takich jak Darién, Guna Yala lub Bocas del Toro chorób przenoszonych przez ukąszenia owadów, takie jak Zika, malaria lub denga, chociaż nie są one zbyt powszechne ale i tak dobry środek przeciw insektom to niezbędnik gdy wybieramy się w te obszary.
JAKIE CIUCHY ZE SOBĄ ZABRAĆ
Z powodu ciepłego klimatu do Panamy wystarczą ciuchy letnie, lekkie i wygodne. Przyda się również kapelusz, krem z filtrem oraz okulary przeciwsłoneczne. Dla tych, którzy decydują się na piesze wędrówki, ważne jest, aby nosić długie spodnie, zakryte buty oraz mieć ze sobą środek odstraszający komary. W najzimniejszych zakątkach kraju, położonych w prowincji Chiriqui, przyda się cieplejsza bluza lub kurtka.
JEDZENIE
W Panamie, jeżeli chodzi o jedzenie najbardziej zdziwił mnie brak świeżych i egzotycznych owoców tak jak to z reguły bywa w tym regionie. Dla porównania w północnej Kolumbii czy na Kubie, często nie mogłam się zdecydować którego z tych dziwnych owoców spróbować. W Panamie rynek owocowy jest dużo słabszy. W Panamie większość produktów w sklepach i supermarketach pochodzi z USA. Wśród podstawowych składników dań króluje ryż, kurczak, ryby, patacones (smażona odmiana banana) czy juka w różnej postaci. Jeśli będziecie spali w hostelu to prawie pewne,że na śniadanie serwowane będą amerykańskie pancakes, które przyrządza się tutaj z gotowego ciasta w proszku. Do tego dostaje się syrop klonowy lub masło czekoladowe/orzechowe plus kawa/ herbata do tego.
